The End - verdwenen filmtheaters

Inleiding | Bouwwerken | Kaart | Tijdlijn
Sorteer bouwwerken op beginjaar | eindjaar | naam

Cinema Centraal, Amsterdam

Op 12 november 1912 opende Jean Desmet naast zijn Parisien ook deze bioscoop. En tegelijk met Parisien verdween ze ook weer, voor de uitbreiding van het Victoria hotel.

Alhambra, Amsterdam

In 1933 werd de voormalige diaconieschool van de Nederduits
Hervormde Gemeente verbouwd, eerst nog even tot zalencomplex Dorado met een filmzaal in de oude aula, later dat jaar tot bioscoop Alhambra.

Cinema Parisien, Amsterdam

Het in 1881 gebouwde pand werd in 1910 verbouwd tot bioscoop. Van 1910 tot 1956 was Jean Desmet directeur van Parisien. Uiteindelijk zou Parisien bestaan tot 25 maart 1987. Cinema Parisien in Amsterdam is Desmets tweede bioscoop (na Parisien in Rotterdam), opgericht in 1909. In het begin was er een doorlopende voorstelling van korte films en de grote belangstelling zorgde ervoor dat toeschouwers zo langzaamaan naar voren schoven tot ze onder het filmscherm door via de nooduitgang naar buiten werden gedrukt.

Circus Arena, Amsterdam

Dit circustheater was vanaf 1900 ook één van de eerste plekken in Amsterdam waar filmvoorstellingen gegeven werden.

Rembrandt Theater, Amsterdam

Aan het Rembrandtplein 19 lag het Rembrandt Theater. Het gebouw, met de door twee torens geflankeerde gevel, werd in 1902 ontworpen door de architecten Evert Breman en Willem Molenbroek. Oorspronkelijk gebouwd als variété- en operettetheater was het vanaf 1919 in gebruik als bioscooptheater, waar vooral de Duitse UFA-operettefilms veel succes oogstten.

Eind jaren dertig werd het verbouwd tot 'koektrommel'. In 1943 brandde het af als gevolg van een door het verzet geplaatste brandbom.

Theater Flora, Amsterdam

Nadat het eerste Flora Theater in 1902 in vlammen was opgegaan, werd dit varieté-theater gebouwd.

Apollo, Amsterdam

Het Apollo Theater had bij de opening een capaciteit van 400 zitplaatsen en was een buurtbioscoop voor de gewone man uit de naastgelegen Jordaan en de Westelijke Eilanden.

Luxor, Amsterdam

Vanaf 1925 tot 1975 bekend als Luxor Theater. Op het eind nog een maand of wat uitgebaat als pornobioscoop Blue Movie.

Witte Bioscoop, Amsterdam

Op de plek van de Cineac was vanaf 1911 deze Witte Bioscoop, in de jaren dertig hernoemd naar Capitol, gevestigd. Voor de verbouwing tot filmtheater was het deel aan de Nieuwendijk-zijde de Winkel van Sinkel.

Rembrandt Bioscope, Amsterdam

Had boven de bioscoopzaal een biljartzaal met elf biljarts "en wel
van het gunstig bekende merk der Wilhelmina-Biljartfabriek te
Amsterdam".

In 1927 sloot de bioscoop, waarna het pand een bijkantoor werd van de Amsterdamsche Bank.

Edison Theater, Amsterdam

In de jaren dertig werd het pand verbouwd en kreeg het een nieuwe gevel.

Plaza, Amsterdam

Begonnen als Cinema de la Monnaie, twee jaar later hernoemd naar Cinema De Munt en vanaf 1949 Plaza genaamd.

Prinsen Theater, Amsterdam

Op de hoek van de Prinsengracht en de Leliegracht lag dit bioscooptheater dat aanvankelijk 'het Prinsentheater' en later 'de Nova' werd genoemd.

Tip Top Theater, Amsterdam

Vlak voor de Eerste Wereldoorlog gebouwd op een braakliggend stuk grond met de adressen Jodenbreestraat 25-27 / Uilenburgstraat 2 / Jodenhouttuinen 36-38. Deze adressen werden na de bouw gewijzigd in Jodenbreestraat 25, na 1928 werd het nummer 27.

Het Tip Top Theater bracht een succesvolle mix van film- en variété-voorstellingen.

Op 4 juni 1942 werd het theater door de bezetter gesloten. In de daaropvolgende jaren verwerd het pand tot ruïne, om uiteindelijk in 1953 afgebroken te worden.

Passage Bioscoop, Amsterdam

De Passage Bioscoop was een bioscoop aan de Nieuwendijk in het centrum van Amsterdam. De bioscoop bestond van 1919 tot 1959.

Het theater met 450 stoelen werd op initiatief van Herman Bollongino gebouwd aan de Nieuwendijk. Het nieuwe gebouw werd geopend op 3 april 1919 en was ontworpen door de architecten Jan van Schaik en J.J. Wortel. In 1931 werd het theater overgenomen door Abraham Tuschinski en werd daarbij ingrijpend verbouwd naar ontwerp van architect Jan Duiker.

In de jaren 1940-1945 werd het theater door de bezetters geconfisqueerd, net als alle andere Tuschinskitheaters. In 1945 nam Tuschinski de exploitatie weer over tot de sluiting op 3 september 1959. Daarna kreeg het pand een andere bestemming. Tijdens de Brand bij C&A in 1963 werd het pand volledig verwoest. Op de plek van het voormalige theater en het verwoeste gebouw van C&A verscheen nieuwbouw, met daarin een nieuw gebouw voor C&A waarin ook de C&A-passage tussen het Damrak en de Nieuwendijk kwam. De naam "Passage" verwijst hierbij nog naar de voormalige bioscoop.

Cinema Royal, Amsterdam

Cinema Royal was een Amsterdamse bioscoop op de Nieuwendijk 154-156. De bioscoop werd gebouwd in 1921-1922. Voor die tijd was het een groot theater met 1400 plaatsen.

De voorgevel bevatte siermetselwerk en glas-in-loodramen. Het interieur werd in 'oosterse stijl' aangekleed. De gevel was voor het grootste deel uit baksteen opgetrokken en sober gehouden, al waren er wel versieringen aangebracht. Ook de grote zaal kenmerkte zich door eenvoud en soberheid. Weekblad Het Leven schreef enthousiast: "Het balkon is als een schouwburg apart, een geweldig stuk ruimte. Fraaie elektrische kronen geven bij de pauze een voornaam, en toch rustig licht".

Na een brand is de bioscoop in 1978 afgebroken. Cinema Royal veranderde na de sloop in een Marktvleeshal.

Concertgebouw Milles Colonnes, Amsterdam

De concertzaal fungeerde ook zo nu en dan als bioscoop. Van 1930 tot 1964 was Heck's Lunchroom - De Grote Heck - in het flink verbouwde pand gevestigd.

Rex, Amsterdam

Op deze plek, en vanaf 1922 in dit gebouw, bevond zich van 1912 tot 1989 een bioscoop; aanvankelijk onder de naam Scala, later Rex. De geschiedenis van dit theater eindigde als pornobioscoop onder de naam Cinema Parisien. Het bioscoopgebouw is in 1992 gesloopt.

Victoria, Amsterdam

Het Victoriatheater was in bedrijf tot 1976, in 1988 werd het pand gesloopt.

Flora Theater, Amsterdam

Het pand waarin de iT was gevestigd, was in 1952 gebouwd als bioscoop, het Flora Theater. Op het laatst werden hier echter alleen nog Disneyfilms voor kinderen gedraaid. In september 1980 werd in dit pand discotheek Flora Palace geopend, die in de eerste helft van de jaren 80 een vergelijkbare rol vervulde als later de iT. In 1986 werd dit discotheek Be-Bop en ten slotte in 1989 de iT.

Cinema International, Amsterdam

Cinema International, voorheen Cinema West en daarna Cinema, was een bioscoop in de wijk Overtoomse Veld in Amsterdam Nieuw-West. De bioscoop was gevestigd aan het August Allebeplein en had sinds 1975 de naam Cinema International, waarbij het van een buurtbioscoop een normale bioscoop werd. De bioscoop werd eind 1999 gesloten.

Jan Swammerdam Instituut, Amsterdam

Het Jan Swammerdam Instituut (JSI), vernoemd naar Jan Swammerdam, was van oorsprong een medisch laboratorium gelegen in Amsterdam Oud-West. Het gebouw stond in haar latere jaren op de lijst van tien lelijkste gebouwen van de stad, volgens jaarlijkse stemmingen gehouden door dagblad Het Parool.

Voor de sloop was hier nog een enige jaren de bioscoop Smart Cinema gevestigd.